Η τρέλα να είσαι χριστιανός. ( η δια Χριστόν σαλότητα ).

Η δια Χριστόν σαλότητα ( σαλός = τρελός ) είναι μια σπάνια και ιδιαιτέρως επώδυνη μορφή πνευματικής άσκησης. Δια Χριστόν σαλοί έγιναν κάποιοι άγιοι, πολύ λιγότεροι σε σχέση με τα αναρίθμητα νέφη αγίων και Μαρτύρων, με σκοπό την εν Χριστώ , τελείωσή τους. Η επιλογή αυτή δεν γίνεται από εγωισμό, επειδή οι ίδιοι το αποφάσισαν. Η δια Χριστόν σαλότητα έρχεται μετά από Θεία Κλήση, πρόσκληση – πρόκληση ( πνευματική ), μετά από κάποιο θείο όραμα, ή μετά από την παρέμβαση κάποιου χαρισματικού Πνευματικού προς το πνευματικό παιδί του.

Εκδηλώνεται ως μια παράλογη συμπεριφορά, ο δια Χριστόν σαλός φαίνεται προς τον κόσμο, ως διανοητικά καθυστερημένος ή ως μια ψυχολογικά διαταραγμένη προσωπικότητα. Οι πράξεις του είναι προκλητικές για τους άλλους, αλλά ποτέ μα ποτέ επικίνδυνες, όχι μόνο για τους άλλους αλλά και για τον εαυτό του.

Για παράδειγμα, έχουμε την περίπτωση του αγίου Ανδρέα του δια Χριστόν σαλού , ο οποίος κάποια στιγμή φαίνεται να μιλά σε ένα τοίχο..Οι περαστικοί τον λοιδορούσαν..όμως ο άγιος Ανδρέας έβλεπε τον θρήνο του φύλακα αγγέλου, κατά τη νεκρώσιμη ακολουθία ενός αμαρτωλού! Κι όχι μόνον έβλεπε αλλά συνομιλούσε με τον άγγελο , λέγοντάς του : « Σε παρακαλώ Πυρίμορφε, άφησε τα δάκρυα και το πένθος. Αυτός τελείωσε τη ζωή του , όπως του άξιζε. Εσύ , όμως από εδώ και πέρα θα απολαμβάνεις με τη χάρη του Θεού τα αγαθά της Βασιλείας Του » .

Η πραγματικότητα λοιπόν είναι τόσο διαφορετική. Η σαλότητα ενός τέτοιου ανθρώπου δεν είναι μια παθολογική κατάσταση αλλά έκφραση και βεβαίωση μιας σπάνιας πνευματικής και χαρισματικής δυναμικότητας. Είναι μια ένθεη αγάπη , που τους οδηγεί να κάνουν παράλογες πράξεις για να δώσουν τα δικά τους μηνύματα στον κόσμο. Ποια είναι αυτά τα μηνύματα; Το βασικό μήνυμα τους είναι : « Ανακαλύψτε την αμαρτία παντού. Μπείτε παντού, συναναστραφείτε τους πάντες. Ξεσκεπάστε την αμαρτία αλλά ντύστε με αγάπη τον αμαρτωλό » . 

Έτσι, ενώ τους βλέπουμε να περπατούν στον δρόμο, χορεύοντας και να αστειεύονται με τον κόσμο..ο σκοπός είναι άλλος..μέσα από όλα αυτά αποκαλύπτουν με το διορατικό τους χάρισμα κάποιο σκάνδαλο και προειδοποιούν έμμεσα τους ανθρώπους για κάποιο αμάρτημα.

Ο δια Χριστόν σαλός δεν έχει οικογένεια, δεν ζει σε κάποιο σπίτι, είναι ένας περιπλανώμενος, δεν είναι ερημίτης και περνά τη ζωή του μαζί με τους ανθρώπους. Πώς όμως προέκυψε η σαλότητα ως πνευματική άσκηση ; Εμφανίστηκε τον 2^ο αιώνα μ. Χ. ως αυστηρή άσκηση , σε αντίδραση στην ηθική κατάπτωση εκείνης της εποχής και στους ανελέητους διωγμούς των Ρωμαίων και Περσών αυτοκρατόρων εναντίον των χριστιανών.

Οι δια Χριστόν σαλοί, όταν κάποιος πνευματικός άνθρωπος καταλάβει την κατάσταση τους και την αρετή τους, φεύγουν αμέσως για να μην γίνει γνωστή η αρετή τους και ο πνευματικός αγώνας τους.

Η δια Χριστόν σαλότητα προϋποθέτει μεγάλη ταπείνωση, την οποία βιώνουν αυτοί οι ασκητές. Μπορεί να συμπεριφέρονται σαν τρελοί..όμως δεν είναι.. Είναι ο τρόπος της προσωπικής πνευματικής εργασίας, η οδός της σωτηρίας τους.