Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΑΣ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ « ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙΝ ».

Κατά το έτος 980 επί της βασιλείας Βασιλείου και Κωνσταντίνου, των Πορφυρογέννητων, έγινε στο Άγιον Όρος το ακόλουθο θαύμα:

Στην Σκήτη ( που βρίσκεται στις Καρυές, στην τοποθεσία της Ιεράς Μονής του Παντοκράτορος ) του Πρωτάτου, εκεί κοντά βρίσκεται ένα μεγάλο κοίλωμα, στο οποίο έχουν οικοδομηθεί διάφορα κελιά. Σ’ ένα απ’ αυτά, το οποίο έχει ανεγερθεί προς τιμή της Κυρίας Θεοτόκου, κατοικούσε ένας ενάρετος, ηλικιωμένος ιερομόναχος με τον υποτακτικό του.

Ο ηλικιωμένος μοναχός πήγε, όπως συνήθιζε στην αγρυπνία, την Κυριακή, η οποία τελούνταν στον Ιερό Ναό της Σκήτης του Πρωτάτου και άφησε τον υποτακτικό του στο κελί, με την εντολή να μείνει άγρυπνος και να προσεύχεται. Κατά τη διάρκεια της νύχτας κάποιος χτύπησε την πόρτα του κελιού. Ο υποτακτικός άνοιξε. Ήταν ένας μοναχός, άγνωστος στον υποτακτικό. Διανυκτέρευσε εκεί στο κελί και νωρίς το πρωί έψαλλαν και οι δύο τον όρθρο.

Όταν έφτασαν στην ένατη ωδή και άρχισαν να ψάλλουν τον αρχαίο ύμνο « Την τιμιωτέραν των χερουβείμ…», ο ξένος μοναχός άρχισε να ψάλλει άλλη ωδή: « Άξιον εστίν ως αληθώς μακαρίζειν Σε την Θεοτόκον, την αειμακάριστον και παναμώμητον και μητέρα του Θεού ημών. Την τιμιωτέραν των χερουβείμ και ενδοξοτέραν ασυγκρίτως των σεραφείμ την αδιαφθόρως Θεόν λόγον τεκούσαν, την όντως Θεοτόκον Σε μεγαλύνομεν ». Ο υποτακτικός μοναχός είπε στον άγνωστο μοναχό πως άρχιζαν τον ύμνο από το Την τιμιωτέραν, πως το « άξιον εστίν » δεν το γνώριζαν και του ζήτησε να τον γράψει σε ένα χαρτί αλλά επειδή δεν είχε χαρτί του έφερε μιαν πλάκα, πάνω στην οποία ο άγνωστος μοναχός χάραξε απαλά τον ύμνο, σα να χάραζε σε πηλό. Έδωσε εντολή στον υποτακτικό, πάντα, έτσι να ξεκινάει ο ψαλμός προς τη Θεοτόκο και μόλις είπε αυτά στον υποτακτικό, εξαφανίστηκε!

Τότε ο υποτακτικός κατάλαβε πως επρόκειτο για άγγελο Κυρίου.. Αργότερα επέστρεψε στο κελί ο γέροντας , στον οποίο διηγήθηκε τα γεγονότα. Ο γέροντας  με τη σειρά του, ανέφερε ό, τι έγινε, σε όλους τους Πατέρες, στο πρωτάτο, δείχνοντας ταυτοχρόνως και την πλάκα. Στη συνέχεια, οι Πατέρες του Αγίου Όρους πήγαν οι ίδιοι την πλάκα στον Πατριάρχη ( Νικόλαος ο Χρυσόβεργος ) και στον βασιλιά, στην Κωνσταντινούπολη. 

Από την εποχή εκείνη διεδόθη αυτός ο ύμνος σε όλη την Ορθοδοξία και η εικόνα της Παναγίας, μπροστά στην οποία ακούστηκε αυτός ο ψαλμός, μεταφέρθηκε από τους Πατέρες, από το κελί, στον ιερό Ναό του Πρωτάτου, όπου βρίσκεται μέχρι σήμερα. Το κελί πήρε την επωνυμία « Άξιον εστίν » και η τοποθεσία ονομάστηκε « Άδειν » , δηλαδή ψάλλειν.. Το θαύμα φαίνεται να έγινε στις 11 Ιουνίου, όπως αναγράφεται στο Μηναίον και θεωρείται πως ο άγγελος που εμφανίστηκε στον υποτακτικό ήταν ο Αρχάγγελος Γαβριήλ.

Πηγή: www.imp.gr