Η φυσιογνωμία του γερούλη με τα άσπρα μαλλιά και τα ροδοκόκκινα μάγουλα ΔΕΝ ανταποκρίνεται σ’ αυτήν του Μεγάλου Βασιλείου, του Επισκόπου της Καισαρείας, ο οποίος ήταν ένας λεπτός, μελαψός άντρας και η ζωή του τελείωσε, στον πρόσκαιρο τούτο κόσμο, γύρω στα πενήντα του χρόνια. Ο ευτραφής γερούλης που φέρνει τα δώρα δεν τίποτ’ άλλο από ένα ευφυέστατο εμπορικό κόλπο μεγάλης εταιρείας αναψυκτικών, η οποία λάνσαρε αυτή τη φιγούρα πάνω στα μπουκάλια, για να πετύχει μεγαλύτερες πωλήσεις. Όχι, ο αληθινός άγιος Βασίλειος ΔΕΝ κατάγεται από το Ροβανιέμι της Φινλανδίας, ΔΕΝ ονομάζεται Santa Claus ( πρόκειται για παράφραση του Saint Nicolas των Δυτικών..) .
Γεννήθηκε στην Καισάρεια της Καππαδοκίας μεταξύ του 329 και 330 μ. Χ. Ο πατέρας του ήταν δικηγόρος και δάσκαλος των χριστιανών. Ονομαζόταν και αυτός Βασίλειος και καταγόταν από ευγενή οικογένεια. Η μητέρα του Εμμέλεια ήταν πιστή χριστιανή. Ο πατέρας της και παππούς του Μ. Βασιλείου είχε βρει τραγικό θάνατο, εξαιτίας της πίστης του στον Χριστό.
Ο Μ. Βασίλειος είχε οκτώ αδέλφια, τρία αγόρια και
πέντε κορίτσια. Η μεγαλύτερή του αδελφή, η Μακρίνα, έγινε οσία και τιμάται στις
19 Ιουλίου. Μαζί με την αδελφή του έμαθαν τα πρώτα γράμματα στο σπίτι τους.
Μικρότερος κατά πέντε χρόνια ήταν ο αδελφός του Γρηγόριος που έγινε Επίσκοπος
Νύσσης και τιμάται στις 10 Ιανουαρίου. Ο Μ. Βασίλειος , σε ηλικία 16 ετών
άρχισε σπουδές στην Καισάρεια, που ηταν κέντρο ελληνικών γραμμάτων και ανώτερων
ελληνικών σπουδών.
Επέστρεψε στην Καισάρεια σε ηλικία 25 ετών και δίδαξε φιλοσοφία και ρητορική. Για λίγο καιρό άσκησε το δικηγορικό επάγγελμα και έγινε αξιοθαύμαστος για τη δικανική και ρητορική του δεινότητα, την πειθώ του και την πλατιά μόρφωσή του. Με την ενθάρρυνση της αδελφής του Μακρίνας - που στο μεταξύ, μαζί με την μητέρα τους είχαν οργανώσει μοναχική γυναικεία αδελφότητα, κοντά στον ποταμό Ιρί - ο Βασίλειος αποφάσισε να εγκαταλείψει τα εγκόσμια. Βαπτίστηκε χριστιανός και χειροτονήθηκε Αναγνώστης. Διέθεσε μάλιστα, όση περιουσία έπεφτε στο μερίδιό του από την πατρική κληρονομιά, στην κοινωνική πρόνοια της Εκκλησίας.
Μελέτησε την Αγ. Γραφή και τους λόγους των Πατέρων της Εκκλησίας, ταξίδεψε στην Αλεξάνδρεια, στην Άπω Ανατολή, στην Αντιόχεια και γνώρισε τους μεγάλους ερημίτες αυτών των περιοχών, όπως τον Αντώνιο, τον Παύλο και τον Μέγα Αθανάσιο. Επιστρέφοντας στην Καισάρεια εγκαταστάθηκε στο πατρικό του κτήμα και μόνασε. Το 360 πήγε κοντά του και ο Γρηγόριος ο Ναζιανζηνός. Το 362 χειροτονήθηκε ιερέας.
Η ποιμαντορική του δράση υπήρξε απαράμιλλη, έστω κι αν τον κατέθλιβαν πολλές φορές οι ραδιουργίες κάποιων κληρικών και τον ανάγκαζαν να αποσύρεται για μεγάλο διάστημα για να προσεύχεται στον Ύψιστο. Ο φίλος του ο Γρηγόριος, του συμπαραστάθηκε στο ψυχικό του μαρτύριο και δεν τον άφησε να αποσυρθεί. Στο διάστημα της ιερατείας του και συγκεκριμένα το 368 έπεσε λιμός στην επαρχία της Καισαρείας. Με τη βοήθειά του σώθηκαν όλοι από βέβαιο θάνατο, από πείνα. Συγκέντρωσε απ’ όπου μπορούσε χρυσαφικά, τρόφιμα, φάρμακα και βοήθησε τους πάντες.
Σύμφωνα με μια παράδοση, όταν ξεπεράστηκε ο λιμός, περίσσεψαν κάποια χρυσαφικά. Τότε διέταξε να ζυμώσουν μικρούς άρτους και να βάλουν από ένα χρυσαφικό στον καθένα. Τους άρτος αυτούς τους μοίρασε στον λαό. Ο καθένας πήρε κι από ένα μικρό περιουσιακό στοιχείο. Αυτό γίνεται συμβολικά κάθε Πρωτοχρονιά με το κόψιμο της Βασιλόπιτας, που περιέχει ένα νόμισμα.
Το φιλανθρωπικό του έργο ήταν τεράστιο. Ίδρυσε την γνωστή Βασιλειάδα, που ήταν ένα τεράστιο συγκρότημα κτιρίων ( νοσοκομείο, πτωχοκομείο, γηροκομείο, ορφανοτροφείο κτλ ). Πολέμησε σκληρά τους ειδωλολάτρες. Με τις ομιλίες του, τις πραγματείες του και τις επιστολές του κατέρριπτε κάθε αίρεση. Το 692 η Πενθέκτη Οικουμενική Σύνοδος θέσπισε την Θεία Λειτουργία του Μ. Βασιλείου , η οποία τελείται δέκα φορές το χρόνο.
Ο Μέγας Βασίλειος αρρώστησε από το συκώτι του, ταλαιπωρήθηκε
αρκετά και στις 31 Δεκεμβρίου του 378 έφυγε από τη ζωή. Η είδηση της αρρώστιας
του και του θανάτου του συγκλόνισε όλον τον χριστιανικό κόσμο, ακόμα και τους
ειδωλολάτρες και τους Ιουδαίους, που είχαν ευεργετηθεί από τον Μ. Βασίλειο.
Στην κηδεία του μάλιστα, δημιουργήθηκε τόσος συνωστισμός, που , όπως διηγείται
ο Γρηγόριος ο Θεολόγος, πολλοί πέθαναν από τον συνωστισμό και τη συγκίνηση..
Κάτι που δεν γνωρίζει ο περισσότερος κόσμος είναι πως
ο Μ. Βασίλειος υπήρξε ο μεγαλύτερος διώκτης των τυχερών παιχνιδιών..τιμάται την
1η Ιανουαρίου και όχι τυχαία φυσικά κάποιοι, την ίδια μέρα επιδίδονται
ανηλεώς στην χαρτοπαιξία..
